هر نفسی را اليوم بمثل اين عالم خلق فرمودهايم ...
پس يک نفس حکم عالم بر او اطلاق میشود و لکن
در مؤمنين شئونات قدسيّه مشهود است . مثلاً
سماء علم و ارض سکون و اشجار توحيد ... موجود .
و مؤمنين هم دو قسم مشاهده میشوند . از بعضی
اين عنايات الهيّه مستور ، چه که خود را بحجبات
نالايقه از مشاهده اين رحمت منبسطه محروم
داشتهاند . و بعضی بعنايت رحمن بصرشان مفتوح
شده و بلحظات اللّه در آنچه در انفس ايشان
وديعه گذاشته شده تفرّس مینمايند و آثار قدرت
الهيّه و بدايع ظهورات صنع ربّانيّه را در خود ببصر
ظاهر و باطن مشاهده مینمايند . و هر نفسی که باين
مقام فائز شد ، " بيوم يغنی اللّه کلّا من سعته "
فائز شده و ادراک آن يوم را نموده و بشأنی خود را
در ظلّ غنای ربّ خود مشاهده مینمايد که جميع
اشياء را از آنچه در آسمانها و زمين مخلوق شده
١٢٧
در خود ملاحظه مینمايد بلکه خود را محيط بر
کلّ مشاهده کند .
١٢٨