و از جمله ادلّه بر اثبات اين امر آنکه در هر عهد و عصر که غيب هويّه در هيکل بشريّه ظاهر ميشد بعضی از مردمی که معروف نبودند و علاقه بدنيا و جهتی نداشته‌اند بضياء شمس نبوّت مستضیء و بانوار قمر هدايت مهتدی ميشدند و بلقاء اللّه فائز ميگشتند لهذا اين بود که علمای عصر و اغنيای عهد استهزاء مينمودند چنانچه از لسان آن گمراهان ميفرمايد : (١) " فَقالَ الْملأ الّذينَ کَفَرُوا مِنْ قَوْمِه ما نَراک إِلّا بشراً مِثْلَنَا و ما نَرَاک اتَّبَعَکَ إلّا الّذين همْ أرَاذِلُنا باَدِی الرّأيِ وَ ما نَری لَکُمْ عَلَينا مِن فَضْلٍ بَلْ نَظُنّکم کَاذِبينَ . " اعتراض مينمودند و بآن مظاهر قدسيّه ميگفتند که : " متابعت شما نکرده مگر اراذل ما که اعتنائی بشأن آنها نيست . " و مقصودشان اين بوده که علماء و اغنياء و معارف قوم بشما ايمان نياوردند و باين دليل و امثال آن استدلال بر بطلان من له الحق مينمودند .

و امّا در اين ظهور اظهر و سلطنت عظمی جمعی از علمای راشدين و فضلای کاملين و فقهای بالغين از کأس قرب و وصال مرزوق شدند و بعنايت عظمی فائز گشتند و از کون و امکان در سبيل جانان گذشتند ...

همه اينها مهتدی و مقرّ و مذعن گشتند برای آن شمس ظهور بقسمی که اکثری از مال و عيال گذشتند _________________________________________________________ )۱( - سوره هود -آيه ۲۷ و برضای ذی الجلال پيوستند و از سر جان برای جانان برخاستند و انفاق نمودند بجميع آنچه مرزوق گشته بودند بقسمی که سينه‌هاشان محلّ تيرهای مخالفين گشت و سرهاشان زينت سنان مشرکين چنانچه ارضی نماند مگر آنکه از دم اين ارواح مجرّده آشاميد و سيفی نماند مگر آنکه بگردنهاشان ممسوح گشت و دليل بر صدق قولشان فعلشان بس آيا شهادت اين نفوس قدسيّه که باين طريق جان در راه دوست دادند که همه عالم از ايثار دل و جانشان متحيّر گشتند کفايت نميکند برای اين عبادی که هستند و انکار بعضی عباد که دين را بدرهمی دادند و بقا را بفنا تبديل نمودند و کوثر قرب را بچشمه‌های شور معاوضه کردند و بجز اخذ اموال ناس مرادی نجويند چنانچه مشاهده ميشود کلّ بزخارف دنيا مشغول شده‌اند و از ربّ اعلی دور مانده ، حال انصاف دهيد که شهادت اينها مقبول و مسموع است که قولشان و فعلشان موافق و ظاهرشان و باطنشان مطابق بنحويکه " تاهت العقول فی افعالهم و تحيّرت النّفوس فی اصطبارهم و بما حملت اجسادهم " و يا شهادت اين معرضين که بجز هوای نفس نَفَسی برنيارند و از قفس ظنونات باطله نجاتی نيافته‌اند و در يوم سر از فراش برندارند مگر چون خفاش ظلمانی در طلب دنيای فانيه کوشند و در ليل راحت نشوند مگر در تدبيرات امورات دانيه کوشند بتدبير نفسانی مشغول گشته و از تقدير الهی غافل شده‌اند روز بجان در تلاش معاشند و شب در تزئين اسباب فراش آيا در هيچ شرع و ملّتی جائز است که باعراض اين نفوس محدوده متمسّک شوند و از اقبال و تصديق نفوسی که از جان و مال و اسم و رسم و ننگ و نام در رضای حق گذشته‌اند اغفال نمايند ...

و بچه عشق و حبّ و محبّت و ذوق که جان رايگان در سبيل سبحان انفاق نمودند چنانچه بر همه واضح و مبرهن است با وجود اين چگونه اين امر را سهل شمرند آيا در هيچ عصر چنين امر خطيری ظاهر شده و آيا اگر اين اصحاب مجاهد فی اللّه نباشند ديگر که مجاهد خواهد بود و آيا اينها طالب عزّت و مکنت و ثروت بودند و آيا مقصودی جز رضای حق داشتند و اگر اين همه اصحاب با اين آثار عجيبه و افعال غريبه باطل باشند ديگر که سزاوار است که دعوی حق نمايد قسم بخدا که همين فعلشان برای جميع من علی الارض حجّت کافی و دليل وافی است لو کان النّاس فی اسرار الامر يتفکّرون " و سيعلم الّذين ظلموا أَيَّ منقلب ينقلبون )١( . " ...

حال ملاحظه فرمائيد با اين شهدای صادق که نصّ کتاب شاهد بر صدق قول ايشان است چنانچه ديده‌ايد که همه جان و مال و زن و فرزند و کلّ ما يملک را انفاق نموده‌اند و باعلی غرف رضوان عروج فرمودند شهادت اين طلعات عاليه و انفس منقطعه بر تصديق اين امر عالی متعالی مقبول نيست و شهادت اين گروه که برای ذهب از مذهب گذشته‌اند و برای جلوس بر صدر از اوّل ما صدر احتراز جسته‌اند بر بطلان اين نور لائح جائز و مقبولست با اينکه جميع مردم ايشان را شناخته‌اند و اينقدر ادراک نموده‌اند که از ذرّه از اعتبار ظاهری ملکی در سبيل دين الهی نميگذرند تا چه رسد بجان و مال و غيره ...

_______________________________________________________ )۱( - سورة الشّعراء - آ يه ۲۲۷